با تامل در سیر تکاملی تمدن‌ها، متوجه می‌شویم که انسان‌ها در ادوار مختلف، همواره متناسب با سطح فرهنگ خود ؛به دنبال زیبایی و تزیینات بوده و برای ایجاد این تزیینات، از طبیعت و محیط اطراف، بهره گرفته‌اند.
در طی قرن‌ها از فرهنگی به فرهنگ دیگر، مواد کمیاب و زیبا مانند:
صدف، استخوان، سنگریزه، عاج، پنجه حیوانات، چوب، سنگ، مروارید، مرجان و مینا، مواد قیمتی نامیده می‌شدند.
از این مواد، متناسب با طبیعت محل زندگی و فرهنگ، در تزیینات، بهره گرفته می‌شد.
در این میان، ایران همواره سردمدار فرهنگ و تمدن، بوده و دارای سنن خاص خود در طراحی و استفاده از جواهرات، سنت‌ها ی خاص خود را به کار برده است. جواهرات در ایران، تاریخچه کهن و پر فراز و نشیبی دارد. در ایران باستان، از جواهرات علاوه بر زیبایی برای رفع بلا و طلسم خدایان بد سرشت، استفاده می‌شد همچنین جواهرات، نشان دهنده مقام اجتماعی شخص و اصالت خانوادگی او نیز بود.
در ایران برای ساخت جواهرات، از طلا، نقره، و برنز و انواع سنگ‌های رنگی استفاده می شده است و از آن جا که ایرانیان اهمیت زیادی به تجمل و آراستگی می‌دادند، از نظر جواهرات برای تزئین لباس‌ها، آرایش مو و ساخت ظروف استفاده می‌کردند و از این نظر، ایرانیان در هر دوره تاریخی، دارای سبک و نقش و نگارهای ویژه‌ای شدند.
سرانجام از قرن نوزدهم، با نفوذ اروپائیان به ایران، بسیاری از تکنیک‌ها و سبک‌های ایرانی کمر نگ و کمرنگ تر شدند، اما ایران، همچنان فرهنگ غنی خود را در دل اقوام و قبایل خود حفظ کرد و بدین ترتیب برخی مدل‌های سنتی، در بین قبایل، از جمله اقوام کرد، ماندگار شد.
متأسفانه امروزه نیز از طرح‌های غربی استقبال بیشتری می‌شود. فرهنگ نادرست غرب پرستی، دامن گیر صنعت جواهرسازی نیز شده رو به گسترش است به گونه‌ای که بسیاری از طرح‌های ایرانی، در ایرن صنعت رو به فراموشی رفته است. اکنون زمان آن فرا رسیده است که با تجدید نظر در طرح‌ها و فرهنگ سازی، مانع پیشرفت این سیر نزولی شویم و آفرینش سبکی خاص را جایگزین تقلید از سبک‌های غربی نموده، فرهنگ ایرانی را از فراموشی حفظ نماییم.
در این جا به منظور آشنایی با فرهنگ سنتی، کهن و اصیل ایرانیان در ساخت طلا و جواهر و سیر تکامل این صنعت در کشورمان از ادوار دور تا کنون، به بررسی کوتاه تاریخچه جواهرات در ایران می‌پردازیم.
خواص سنگ‌های قیمتی
تاریخچه زیور آلات و جواهرات درایران قبل از اسلام
تاریخچه طلا و جواهر در ایران
سنگ‌های قیمتی Gemstone
سنگ‌های قیمتی در گذر تاریخ
سنگ شجر
از کجا بفهمیم عقیق که می خریم اصل است یا خیر
منبع : ویکی پدیا